معرفی کامل حمام نوبر تبریز 🫧| آدرس🗺️+ تاریخچه📕| معماری ⚒️+تصاویر📸

حمام نوبر در تبریز جزو جاذبه‌های گردشگری این شهر محسوب می‌شود و یکی از نمونه‌های باارزش معماری دوران باستان است. این بنا معروف به حمام وزیر نیز، از دوران قاجاریه به یادگار مانده و پس از فعالیت به عنوان حمام، تبدیل به اولین سفرخانه سنتی تبریز شده است. این تبدیل نشان‌دهنده ارزش فرهنگی و تاریخی این ساختمان است که با مرمت و بازسازی، به یک مکان جذاب برای بازدید تبدیل شده. اکنون، حمام نوبر به عنوان یک مقصد فرهنگی و گردشگری با فضاهای دلنشین و خدمات متنوع، بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند و فرصتی را برای آشنایی بیشتر با تاریخ و فرهنگ این منطقه فراهم می‌کند.

حمام نوبر کجاست؟

حمام نوبر، یکی از نقاط جذاب و گردشگری استان آذربایجان شرقی، در قلب شهر تبریز قرار دارد. این حمام باستانی در تلاقی خیابان‌های امام خمینی و تربیت واقع شده و از کاخ شهرداری شهر تبریز فاصله کوتاهی دارد. با نگاهی به نقشه، می‌توانید مسیر دقیق را برای دیدن این جای دیدنی در تبریز مشخص کنید.

مسیر دسترسی:
برای دسترسی به حمام نوبر، می‌توانید از وسایل حمل‌ونقل عمومی یا خودروی شخصی استفاده کنید. اگر قصد دارید از اتوبوس استفاده کنید، می‌توانید خط شماره یک اتوبوس تندرو را انتخاب کرده و در ایستگاه تربیت پیاده شوید. سپس با چند دقیقه پیاده‌روی، به حمام نوبر می‌رسید. همچنین، ایستگاه متروی میدان ساعت نیز در نزدیکی این مکان قرار دارد که می‌توانید از آن نیز استفاده کنید. در صورت ترجیح به استفاده از خودروی شخصی، بهتر است در نظر داشته باشید که در مرکز شهر تبریز شلوغی و کمبود فضای پارک وجود دارد. از این رو، باید مطمئن شوید که مکانی برای پارک خودرو در نزدیکی حمام نوبر پیدا کنید.

تاریخچه حمام نوبر

در دوره ایلخانی، همانند دیگر فعالیت‌های معماری عموم‌المنفعه، در شهر تبریز و سایر مناطق اطراف، بسیاری از حمام‌ها ساخته شدند. اما به دلیل شرایط آب و هوایی و زلزله‌های مکرر و حوادث تاریخی، بسیاری از این ساختمان‌ها ویران شدند. در دوران ایلخانی، حمام‌ها بیشتر در کنار کاروان‌سراها و در اطراف دروازه‌های شهر واقع بودند. پس از زلزله‌ی ویرانگر در سال ۱۱۹۴ هجری قمری، ساختمان‌های جدیدی در اطراف تبریز بنا شد که به احتمال زیاد، حمام‌ها نیز در نزدیکی این دروازه‌ها ساخته شدند.

حمام نوبر تبریز نیز از این حمام‌های باستانی و جاهای دیدنی تبریز است که در دوره قاجار و پس از آن ساخته شده است. قدمت این حمام به حدود ۱۴۰ سال پیش برمی‌گردد. بر اساس نقشه‌ها و اسناد تاریخی، مکان این حمام در نزدیکی دروازه نوبر قرار داشته است و در نقشه دارالسلطنه تبریز، که یکی از قدیمی‌ترین نقشه‌های این شهر بوده، با نام “حمام وزیر” ثبت شده است. بعدها، با توسعه شهر و تخریب دروازه قدیمی، حمام نوبر در مرکز شهر واقع شد. این حمام توسط معمار بالاکاظم، که اهل قره‌آغاج بود، طراحی و ساخته شده است.

معماری حمام نوبر تبریز

حمام نوبر در تبریز یکی از آثار تاریخی با ارزش است که دارای دو بخش اصلی، سربینه و گرم‌خانه می‌باشد. سربینه حمام فضایی با شکل هشت ضلعی است که در وسط آن یک حوض هشت گوشه قرار دارد. این فضا با ستون‌های سنگی و گنبد روی آن، زیبایی خاصی به آن بخشیده است. بخش گرم‌خانه نیز دارای یک گنبد بزرگ و طاق است که با استفاده از سنگ‌های مقرنس‌کاری شده سربینه و جزئیات زینتی از جمله کاربندی، آجر و کاشی زیبا تزئین شده است. کتیبه‌های مصور نیز ورودی این بخش را زینت داده‌اند. سالن اصلی حمام دارای چهار پایه سنگی و ستونی بزرگ است که به زیبایی فضا افزوده است.

در میاندر حمام، با یک فضای مستطیلی که از سربینه به گرم‌خانه می‌رسد، روبرو می‌شویم. این فضا نیز با یک گنبد مربع و دیوارهای هشت وجهی زیبا است. بخش‌های دیگر گرم‌خانه نیز به دلیل بازسازی‌های اخیر، شکل اصلی خود را از دست داده‌اند. دو ورودی اصلی به حمام وجود دارد، یکی از آن‌ها از طریق یک دالان طویل که به سربینه منتهی می‌شود و دیگری از طریق یک مسیر پلکانی که به مغازه و قهوه‌خانه‌ای می‌رسد. این ورودی‌ها به‌طور منظم در سه گوشه سربینه قرار گرفته‌اند تا مسیرهای ورود و خروج را مشخص کنند. استفاده از مصالحی همچون آجر، ملات، سنگ و گچ در ساختار حمام، به آن زیبایی و استحکام بیشتری بخشیده است.

کاربری حمام نوبر

اگرچه حمام نوبر در گذشته به‌عنوان یک بنای تاریخی و زیبا برای استفاده در عملیات حمام‌دهی مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما با گذر زمان و به‌دلیل مشکلات رطوبتی و موقعیت جغرافیایی خود، دچار آسیب‌های جدیدی شده است. از جمله تدابیری که اتخاذ شده، مرمت و بازسازی چندین باره این بنا توسط میراث فرهنگی بوده است. در سال‌های اخیر، با ثبت حمام نوبر به‌عنوان یکی از آثار ملی و تدابیر حفظ آن، تغییر کاربری آن به‌شیوه‌ای بسیار خلاقانه انجام شد. این بنا به‌طور کامل به یک سفره‌خانه سنتی تبدیل شده است که به نام “شهریار” شناخته می‌شود. این تغییر کاربری با هدف حفظ قالب و زیبایی بنا و بدون هرگونه دخل و تصرفی انجام شد. به‌منظور بهره‌برداری بهینه از تمام فضای موجود در حمام نوبر، بخش پشت‌بام نیز به‌عنوان یک چایخانه و فضایی برای برگزاری مراسم پرده‌خوانی و نقالی تخصیص یافت. اما متأسفانه امروزه، این سفره‌خانه تحت نام “شهریار” فعالیت نمی‌کند و حمام نوبر بدون استفاده واقع شده است.

سخن پایانی

اگر به دنبال یک تجربه زندگی متفاوت و زیبا در شهر تاریخی و فرهنگی تبریز هستید، حمام نوبر می‌تواند یکی از گزینه‌های بی‌نظیر باشد. این بنا با تاریخچه‌ای طولانی و زیبا، امروزه به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران شناخته می‌شود و با بخش‌های سربینه و گرمخانه‌اش، یک تجربه بی‌نظیر از زیبایی و آرامش را ارائه می‌دهد. از طرفی، اگر به دنبال یک زندگی مدرن و لوکس در تبریز هستید، خرید ویلا در تبریز می‌تواند گزینه‌ای عالی باشد. شهر تبریز با طبیعت فوق‌العاده و فرهنگ غنی، محیطی ایده‌آل برای سکونت و زندگی است.

ویلایی در منطقه‌هایی مانند سعدآباد یا آپارتمانی در مناطق مرکزی مانند میدان ساعت می‌تواند انتخابی مناسب برای شما باشد. از زیبایی‌های طبیعی شهر تبریز گرفته تا مراکز خرید مدرن و رستوران‌های با معماری متنوع، این شهر همه چیز را برای یک زندگی شاد و ارامش‌بخش در اختیار شما قرار می‌دهد. بنابراین، اگر به دنبال یک ترکیب منحصر به فرد از زندگی با رویکرد تاریخی و فرهنگی هستید، حامام نوبر گزینه‌ای عالی است، در حالی که اگر به دنبال یک زندگی مدرن و لوکس هستید، خرید آپارتمان در تبریز ممکن است بهترین گزینه برای شما باشد.