معرفی کامل و جامع آذربایجان شرقی 📍| جاهای دیدنی ⛺| سوغات | آداب و رسوم

1. آیا قصد سفر به استان آذربایجان شرقی را دارید؟
2. آیا میدانید آذربایجان دارای هزاران جاذبه است؟
3. از فرهنگ و آداب و رسوم این منطقه اطلاعاتی در دست دارید؟

آذربایجان شرقی یکی از استان‌های ایران است که وسعت زیادی دارد و در شمال‌غربی کشور واقع شده است. این استان با تاریخچه‌ی بسیار پربار و فرهنگ غنی، به دلیل پایمردی‌های شجاعانه‌ی مبارزانی چون ستارخان و باقرخان، به هنر و تدبیر زنان هنرمند، به طبیعت استوار و باصلابت و به غذاهای خوشمزه و رنگارنگ معروف است.نام آذربایجان شرقی احتمالاً از واژه‌ی “آذر” یا “آتش” گرفته شده است، زیرا مناطق این استان زمستان‌های بسیار سردی دارند که بدون گرمای موثر آتش سخت قابل تحمل نیستند. در ادامه مقاله ما به بررسی جامع استان آذربایجان شرقی و جاهای دیدنی آن می‌پردازیم لطفا با ما همراه باشید.🌷

📍 استان آذربایجان شرقی کجاست؟

استان آذربایجان شرقی یکی از استان‌های ایران در گوشه‌ای از شمال غربی فلات ایران واقع شده است و در زمان حکومت پهلوی آذربایجان خاوری نامیده می‌شد.

همسایه های آذربایجان شرقی

1. از سمت شمال به جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان و نخجوان
2. از سمت غرب و جنوب غرب به استان آذربایجان غربی
3. از سمت شرق به استان اردبیل
4. از سمت جنوب شرق به استان زنجان

📃 معرفی کلی آذربایجان شرقی

استان آذربایجان شرقی با وسعت ۴۱۶۲۵۴ کیلومتر مربع است مرز شمالی این استان توسط رود ارس با کشورهای آذربایجان، ارمنستان و ایالت خودمختار نخجوان مشخص می‌شود. از سوی دیگر، رود قطور و آب‌های دریاچه ارومیه حدود غربی آذربایجان شرقی را با استان آذربایجان غربی تشکیل می‌دهند و در جنوب، کشیدگی رشته کوه‌ها، دره‌ها، جلگه‌ها و دشت‌ها، باعث پیوستگی توپوگرافیک استان با آذربایجان غربی و زنجان می‌شود. همچنین، در شرق، دره و رودخانه دره رود، کوه‌های سبلان، چهل‌مند و گردنه صائین این خطه را از استان اردبیل جدا می‌کنند.

جغرافیای استان آذربایجان شرقی به دلیل موقعیت خاص خود، یکی از نقاط حیاتی و حساس ایران است این استان به دلیل ویژگی‌های جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی منحصر به فرد خود، به سه بخش آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل تقسیم می‌شود. آذربایجان شرقی دارای ۱۲ شهرستان، ۳۱ شهر، ۳۰ بخش، ۱۳۳ دهستان و ۳۱۴۹ آبادی است.

مشخصات آذربایجان شرقی:

• وسعت: ۴۱۶۲۵۴ کیلومتر مربع
• موقعیت: شمال غربی فلات ایران
• تعداد شهرستان: 12
• تعداد شهر ها: 31
• تعداد بخش ها: 30
• تعداد دهستان: 133
• تعداد آبادی: ۳۱۴۹ آبادی

📝 تاریخچه تقسیمات کشوری آذربایجان شرقی

در سال ۱۳۱۶، ایران به ده استان تقسیم شده بود در آن زمان، بخش اعظم آذربایجان شرقی، شامل شهرستان تبریز و استان اردبیل و شهرستان آستارا، استان سوم را تشکیل می‌داد. همچنین، شهرستان مراغه و برخی از شهرستان‌های اطراف کنونی آن، بخشی از استان چهارم (با مرکزیت ارومیه) بودند. در ادامه، شهرستان مراغه و شهرستان‌های اطراف آن به استان آذربایجان شرقی ملحق شدند.

اما در سال ۱۳۳۹، شهرستان آستارا از آذربایجان شرقی جدا شده و به استان گیلان ملحق شد این تقسیم‌بندی باعث از دست دادن امتیاز اتصال به دریای خزر برای استان آذربایجان شرقی شد. همچنین، در سال ۱۳۷۲، استان اردبیل که قبلاً بخشی از استان آذربایجان شرقی بوده بود، از این استان جدا شده و به استان مستقلی تبدیل شد.

مشخصات تقسیمات آذربایجان شرقی:

• سال جدایی آستارا از آذربایجان شرقی: 1339
• سال جداییاردبیل از آذربایجان شرقی: 1372

👨‍👩‍👦‍👦 جمعیت مردم آذربایجان شرقی

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ خورشیدی، جمعیت آذربایجان شرقی در این سال بالغ بر ۳٬۹۰۹٬۶۵۲ نفر بوده که نزدیک ۵ درصد از جمعیت کل ایران را تشکیل می‌دهد. از این تعداد، ۱٬۹۸۹٬۴۰۰ نفر مرد و ۱٬۹۰۲٬۲۵۲ نفر زن بوده‌اند که در ۱٬۲۲۳٬۰۲۸ خانوار ساکن این استان زندگی می‌کنند. جمعیت استان در مقایسه با سال ۱۳۹۰ نزدیک به ۴/۸۹ درصد افزایش یافته است.

در سرشماری سال ۱۳۹۵ خورشیدی،تبریز با جمعیتی بالغ بر ۱٬۷۷۳٬۰۳۳ نفر، پرجمعیت‌ترین و چاراویماق با جمعیتی بالغ بر ۳۱٬۰۷۱ نفر، کم‌جمعیت‌ترین شهر آذربایجان شرقی بوده است. از جمله شهر‌های پرجمعیت استان علاوه بر مرکز استان می‌توان به شهر‌های مراغه، مرند، اهر، میانه و سراب اشاره کرد. تعداد آبادی‌های استان در سال ۹۰ دو هزار و ۷۳۱ آبادی و ۲۰ آبادی استان خالی از سکنه هستند.

نگاه اجمالی به جمعیت آذربایجان:

• جمعیت سال 1395: ۳٬۹۰۹٬۶۵۲ نفر
• پرجمعیت ترین شهر: تبریز
• کم جمعیت ترین شهر: چاراویماق

⛅ آب و هوای اذربایجان شرقی

به خاطر پهناوری جغرافیایی و وجود ارتفاعات متنوع، آب و هوای آذربایجان بسیار متنوع است در فصل تابستان، شهرهای جلفا و میانه دماهای بالایی را تجربه می‌کنند، اما در فصل سرما، از مهرماه تا اواسط فروردین، دماها به شدت کاهش می‌یابد. این منطقه از جمله استان‌های سردسیر و برف‌گیر کشور محسوب می‌شود، اما با توجه به پهناوری، آب و هوای متفاوتی در فصول مختلف سال را تجربه می‌کند.

زبان مردم آذربایجان شرقی

زبان رایج مردم در آذربایجان شرقی، ترکی آذربایجانی است اقلیتی که به زبان فارسی صحبت می‌کنند نیز در مرکز این استان، که کلانشهر تبریز است، زندگی می‌کنند اما با ترکی آذربایجانی نیز آشنایی دارند و بسیاری از آن‌ها هم از این زبان استفاده می‌کنند.

📜 تاریخچه آذربایجان شرقی

نام این استان در منابع تاریخی با نام‌های مختلفی نظیر آذربادگان، آذربایگان، آذربیگانون، اتراپاتاکان، آذربایغان و آذربیجان ذکر شده است از دوران باستان، آذربایجان به عنوان یکی از نقاط مهم قوم ماد در ایران مطرح بوده است. پس از مهاجرت قوم ماد به ایران، آذربایجان به عنوان یکی از قسمت‌های تصرف شده توسط این قوم شناخته شد. شهرستان تبریز، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مناطق ایران، دارای تاریخچه‌ای بسیار باستانی است که نشان‌دهنده قدمت و تأثیرگذاری این شهر در طول تاریخ است.

از آثار تاریخی و باستانی این شهر می‌توان به سارکن پادشاه آشور و دژ تارویی اشاره کرد همچنین، در برخی منابع تاریخی، شهر تبریز به نام‌های اوشکایا یا تربیس هم ذکر شده است. از قرن دهم میلادی به بعد، تبریز به عنوان یکی از شهرهای بزرگ و مهم آذربایجان شناخته شد که با پیشرفت صنعت و تجارت، علم و تمدن نیز در آن شکوفا شد. در دوران حاکمیت صفویان، تبریز پایتخت ایران شد و در دوره‌های مختلف تاریخی، از جمله دوران قاجاریه، نقش مهمی در تاریخ و سیاست ایران ایفا کرد. در دوره استبداد صغیر محمد علی شاه، مردم تبریز با قهرمانی‌های خود، از جمله ستارخان و باقرخان، توانستند از چنگ استبداد رهایی یابند و به مبارزه برای آزادی ایران بپردازند.

نام  های دیگر آذربایجان شرقی:

• آذربادگان
• آذربایگان
• آذربیگانون
• اتراپاتاکان
• آذربایغان
• آذربیجان

🏞️ مکان های تاریخی آذربایجان شرقی

• خانه مشروطیت (مشاهده روی نقشه)
• عمارت ائل گؤلی (مشاهده روی نقشه)
• کاخ شهرداری تبریز (مشاهده روی نقشه)
• بقایای عمارت ربع رشیدی (مشاهده روی نقشه)
• قلعه آق گنبد (هلاکو) (مشاهده روی نقشه)

1. کاخ شهرداری: این ساختمان در سال ۱۳۱۲ شمسی، در گورستان متروک و مخروبه کوی نوبر ساخته شد دارای یک برج ساعت چهار جانبی است که هر پانزده دقیقه یک بار، گذشت زمان را اعلام می‌کند.
2. عمارت ائل گؤلی: این استخر سابقه شاه گؤلی (استخر شاه) دارد و امروزه به نام ائل گؤلی (استخر مردم) شناخته می‌شود. یکی از گردشگاه‌های زیبا و دلکش تبریز است.
3. بقایای عمارت ربع رشیدی: خرابه‌های باقیمانده ساختمان‌های عظیمی است که در زمان ایلخانیان به همت رشید الدین فضل الله وزیر نامی ایران در محله ولیانکوی باغمشه تبریز ساخته شد. این مکان به اصطلاح امروزی یک شهر علمی و دانشگاهی بود.
4. خانه مشروطیت: این خانه محل اجتماع سران مشروطیت در تبریز بود و تاریخ ساختمان آن ۱۲۴۷ شمسی مطابق با ۱۲۸۸ هجری قمری است بانی این خانه حاج مهدی کوزه کنانی از فعالین نهضت مشروطیت بود.
5. قلعه آق گنبد (هلاکو): قلعه تاریخی آق گنبد در جزیره اسلامی (شاهی سابق) واقع شده است جزیره اسلامی یکی از چند جزیره بزرگ دریاچه ارومیه و تنها جزیره مسکونی آن است. قلعه مورد نظر بر فراز کوهی در این جزیره قرار دارد و قبر هلاکو و دیگر سرداران مغول در این قلعه است.

⛺ جاهای دیدنی آذربایجان شرقی

1. ارتفاعات سهند (مشاهده روی نقشه)
2. ارتفاعات سلطان داغی (مشاهده روی نقشه)
3. ارتفاعات مورو داغ (مشاهده روی نقشه)
4. چشمة تاپ تاپان (مشاهده روی نقشه)
5. چشمه آب معدنی کندوان (مشاهده روی نقشه)
6. غار اسکندر (مشاهده روی نقشه)
7. دره لیقوان (مشاهده روی نقشه)
8. دره سعید آباد (مشاهده روی نقشه)
9. دریاچه قوری گؤل (مشاهده روی نقشه)
10. جزیره اسلامی (شاهی) (مشاهده روی نقشه)
11. قلعة جوشین (مشاهده روی نقشه)
12. حمام کردشت (مشاهده روی نقشه)
13. رباط شاه عباسی گویجه بئل (مشاهده روی نقشه)
14. سنگ نبشته سقندل (مشاهده روی نقشه)
15. ارتفاعات کمتال (مشاهده روی نقشه)
16. ارتفاعات قوشا داغ (مشاهده روی نقشه)
17. تالاب یوسفلو (مشاهده روی نقشه)
18. تالاب دیب سیز (مشاهده روی نقشه)
19. تالاب خرمالو (مشاهده روی نقشه)
20. ارتفاعات سلطان سنجر

🌄  بهترین روستاهای آذربایجان شرقی

• روستای کندوان تبریز (مشاهده روی نقشه)
• روستای لیقوان تبریز (مشاهده روی نقشه)
• روستای خشکناب تبریز (مشاهده روی نقشه)
• روستای چراغیل تبریز (مشاهده روی نقشه)
• روستای زنوزق تبریز (مشاهده روی نقشه)
• روستای اشتبین تبریز (مشاهده روی نقشه)
• روستای سیس شبستر (مشاهده روی نقشه)
• روستای دستکند تبریز

🌆 بهترین شهری های آذربایجان شرقی

1. شهر تبریز (مشاهده روی نقشه)
2. شهر جلفا (مشاهده روی نقشه)
3. اهر (مشاهده روی نقشه)
4. هریس (مشاهده روی نقشه)
5. ورزقان (مشاهده روی نقشه)
6. مرند (مشاهده روی نقشه)
7. عجب‌شیر (مشاهده روی نقشه)
8. بناب (مشاهده روی نقشه)
9. مراغه (مشاهده روی نقشه)

🌃 بهترین محله های آذربایجان شرقی

1. محله ولیعصر (مشاهده روی نقشه)
2. محله بارنج (مشاهده روی نقشه)
3. محله بیلانکوه (مشاهده روی نقشه)
4. محله حکم آباد (مشاهده روی نقشه)
5. محله دوه چی (مشاهده روی نقشه)
6. محله رواسان (مشاهده روی نقشه)
   
7. محله زمزم (مشاهده روی نقشه)
   
8. محله سرخاب (مشاهده روی نقشه)
9. محله ائل گلی (مشاهده روی نقشه)
10. محله زعفرانیه (مشاهده روی نقشه)
11. محله میرداماد (مشاهده روی نقشه)
12. محله‌ باغمیشه (مشاهده روی نقشه)
13. محله‌ یاخچیان (مشاهده روی نقشه)
14. محله‌ رشدیه (مشاهده روی نقشه)
15. محله قراملک (مشاهده روی نقشه)
    
16. محله کوچه باغ (مشاهده روی نقشه)
17. محله لیل آباد (مشاهده روی نقشه)
18. محله قره آغاج (مشاهده روی نقشه)
19. محله‌ اخماقیا (مشاهده روی نقشه)

بهترین شهرک آذربایجان شرقی

شهرک نور (مشاهده روی نقشه)

🍲 غذاهای محلی آذربایجان شرقی

• کوفته آذری
• دیزی آذری
• کباب بُناب
• دلمه‌ی برگ مو
• دلمه‌ی کلم
• خیتاب
• دویماج
• بیناب خوروشی
• آیران آشی
• سوغان آشی

🥟 سوغات آذربایجان شرقی

• ان اسکو
• نان اهری
• نان روغنی
• قرابیه
• سوجوق
• باسلوق
• نوقا
• ریس
• حلوای هویج
• حلوای گردوی اسکو
• باقلوا

🧷 🧵 صنایع دستی آذربایجان شرقی

1. فرش
2. قالی
3. گلیم
4. چاپ‌های سنتی
5. رودوزی‌ها
6. بافتنی‌ها
7. نگارگری
8. پارچه‌بافی
9. نقره‌سازی
10. مَمَقان‌دوزی
11. عروسک‌های سنتی
12. جاکلیدی
13. نمدمالی

🍊 محصولات طبیعی آذربایجان شرقی

• عرقیجات
• گیاهان دارویی
• عسل
• گرده گل

👰 آداب و رسوم مردم آذربایجان شرقی

1. شب چله (چیله گجه‌سی)
2. چهارشنبه‌سوری
3. نوروز
4. مراسم خواستگاری
5. مراسم نامزدی
6. عروسی
7. عاشیق‌ها

🍕 بهترین رستوران های آذربایجان شرقی

1. رستوران باختر (مشاهده روی نقشه)
2. رستوران سنتی برکه (مشاهده روی نقشه)
3. فست فود پاییز 81 (مشاهده روی نقشه)
4. رستوران باغ سبز (مشاهده روی نقشه)
5. رستوران خانه صبحانه و عصرانه (مشاهده روی نقشه)
6. کاخ رستوران ایمانی سردرود (مشاهده روی نقشه)
7. فست فود فیش باگت (مشاهده روی نقشه)
8. رستوران زعفران (مشاهده روی نقشه)

🛒 مراکز خرید آذربایجان شرقی

1. مرکز خرید لوکس لاله پارک تبریز (مشاهده روی نقشه)
2. مرکز خرید اطلس (مشاهده روی نقشه)
3. مرکز خرید رویال (مشاهده روی نقشه)
4. مراکز خرید تبریز برج بلور (مشاهده روی نقشه)
5. مرکز خرید ستاره باران (مشاهده روی نقشه)
6. برج شهر تبریز (مشاهده روی نقشه)
7. مجتمع تجاری پردیس (مشاهده روی نقشه)
8. مرکز خرید رشدیه تبریز (مشاهده روی نقشه)

🏥 بیمارستان های آذربایجان شرقی

1. بیمارستان علوی تبریز  (مشاهده روی نقشه)
2. بیمارستان اسدآبادی تبریز (مشاهده روی نقشه)
3. بیمارستان 29 بهمن تبریز (مشاهده روی نقشه)
4. بیمارستان امیرالمومنین تبریز (مشاهده روی نقشه)
5. بیمارستان طالقانی تبریز  (مشاهده روی نقشه)
6. بیمارستان عالی نسب تبریز (مشاهده روی نقشه)
7. بیمارستان رازی تبریز (مشاهده روی نقشه)
8. بیمارستان تخصصی پوست و مو باباباغی تبریز (مشاهده روی نقشه)

🏨 محبوب ترین هتل ها از دید مردم آذربایجان شرقی

1. هتل خزر جلفا (مشاهده روی نقشه)
2. هتل آزادی تبریز (مشاهده روی نقشه)
3. هتل سارای تبریز  (مشاهده روی نقشه)
4. هتل گسترش تبریز (مشاهده روی نقشه)
5. هتل کاروانسرای یام مرند رتبه 1 از 39 هتل در آذربایجان شرقی (مشاهده روی نقشه)
6. هتل لاله پارک تبریز رتبه 2 از 39 هتل در آذربایجان شرقی (مشاهده روی نقشه)
7. هتل پارس ائل گلی تبریز رتبه 3 از 39 هتل در آذربایجان شرقی (مشاهده روی نقشه)
8. هتل لاله کندوان تبریز رتبه 4 از 39 هتل در آذربایجان شرقی (مشاهده روی نقشه)

🏢 دانشگاه آذربایجان شرقی

• دانشگاه تبریز (مشاهده روی نقشه)
• دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه (مشاهده روی نقشه)
• دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز (مشاهده روی نقشه)

🥂 محبوب ترین کافه های آذربایجان شرقی از نظر مردم

• کافه عمارت ائل گلی (مشاهده روی نقشه)
• داش کافه (مشاهده روی نقشه)
• کافه گالری لوندویل (مشاهده روی نقشه)
• کافه قنادی رکس (مشاهده روی نقشه)
• کافه باران تبریز (مشاهده روی نقشه)

💥 جدول مشخصات شهرستان های آذربایجان شرقی