تفاوت مبایعه نامه و قولنامه در چیست؟ 🔍| مشخصات ✨| مزایا 🟢
فهرست عناوین
آیا تفاوت مبایعه نامه و قولنامه را می دانید؟
ماده 10 قانون مدنی به افراد اجازه می‌دهد تا هر نوع قراردادی را که تمایل دارند با یکدیگر منعقد کنند، البته با این شرط که موارد مذکور در قرارداد، با نظم عمومی جامعه و قوانین و مقررات مغایرت نداشته باشد. این ماده، زمینه‌ای را برای ایجاد انواع مختلفی از قراردادهای نامعین فراهم کرده است که هرکدام در شرایط خاصی تنظیم می‌شوند، مانند قولنامه که نتیجه مستقیم این ماده است.
در مقاله‌ای که دربارهٔ قولنامه نوشتیم، به تعریف و هدف انعقاد قولنامه پرداختیم. اما یکی از مباحثی که می‌خواهیم در اینجا به آن پرداخته شود، تفاوت بین قولنامه و مبایعه‌نامه است. بنابراین، در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های موجود بین قولنامه و مبایعه‌نامه می‌پردازیم.
✔️ تعریف مبایعه نامه
اگر مایلید مالی را به فرد دیگری بفروشید، به یک قرارداد یا سند نیاز دارید که ثابت کند شما مالک مال مورد نظر هستید و می‌خواهید آن را به فرد دیگری بفروشید. این سند یا قرارداد به مبایعه‌نامه معروف است. در این معامله، مالکیت مال میان فروشنده و خریدار انتقال می‌یابد و توافقات و تعهداتی که هر دو طرف نسبت به همدیگر دارند، مشخص می‌شود.
مبایعه‌نامه از نظر قانونی اعتبار بالایی دارد و امروزه بسیاری از افراد برای معاملات خود از آن به عنوان یک جایگزین ایمن‌تر برای قولنامه استفاده می‌کنند. مبایعه‌نامه را می‌توان در سامانه‌های قانونی ثبت کرد و به عنوان یک مدرک قانونی مورد تایید قرار داد که اطمینان بیشتری را برای طرفین، به‌ویژه خریدار، فراهم می‌کند.
✔️ تعریف قولنامه
وقتی شما مایلید به معامله‌ای پرداخته ولی شرایط لازم برای انجام آن را در لحظه موافقت ارائه نمی‌دهید، به قولنامه نیاز دارید. برای مثال، ممکن است شما هنوز پرداخت کامل را فراهم نکرده باشید یا اینکه برخی از مراحل اداری برای فروشنده برای انجام معامله نیاز است. در این شرایط، قولنامه توافقی است که در آن شرایط و زمانی مشخص شده و دو طرف توافق می‌کنند که در آینده معین، معامله را انجام دهند.
برای مثال، فرض کنید شما می‌خواهید قصد خرید آپارتمان در تبریز را دارید اما پرداخت مبلغ آن را تا چند ماه آینده نمی‌توانید فراهم کنید. در این صورت، یک قولنامه بین شما و فروشنده منعقد می‌شود که در آن تعهدات و شرایط معامله مکتوب شده است.
♻️ تفاوت مبایعه نامه و قولنامه در چیست؟
تشخیص تفاوت بین مبایعه نامه و قولنامه می‌تواند به نظر مبهم بیاید، اما با توجه به تفاوت‌هایی که وجود دارد، این موضوع قابل تمییز است. برای مثال، فرض کنید شما قصد خرید خانه ویلایی در تبریز را از آقای فرهادی دارید و یک قرارداد مشخص را به این منظور با او انعقاد می‌دهید. در این صورت، آیا این قرارداد یک مبایعه‌نامه است یا یک قولنامه؟ با بررسی موارد زیر، می‌توان تفاوت بین این دو را مشخص کرد:
1. مفهوم قرارداد: قولنامه، همانطور که از نامش مشخص است، به وعده و تعهد اشاره دارد، در حالی که مبایعه‌نامه یک قرارداد خرید و فروش است.
2. طبیعت تعهد: در قولنامه، تعهدات به عنوان وعده‌هایی برای انجام معامله در آینده محسوب می‌شوند، اما در مبایعه‌نامه، تعهدات به عنوان بخشی از قرارداد اصلی در نظر گرفته می‌شوند.
3. انتقال مالکیت: انعقاد مبایعه‌نامه به معنای انتقال مالکیت می‌باشد، اما در قولنامه، هیچ انتقال مالکیتی رخ نمی‌دهد و دو طرف تنها متعهد به انجام معامله در آینده هستند.
جدول تفاوت مبایعه نامه و قولنامه
| تفاوت قولنامه و مبایعه‌نامه | قولنامه | مبایعه‌نامه |
|---|---|---|
| تعریف | وعده‌ای که به عنوان قرارداد یا پیش‌قرارداد انجام می‌شود. | یک قرارداد واقعی بین طرفین معامله. |
| انتقال مالکیت | ندارد؛ تنها تعهد به انجام معامله در آینده است. | انتقال مالکیت از خریدار به فروشنده پس از انعقاد قرارداد. |
| پرداخت مبلغ | خریدار تنها تعهد به پرداخت مبلغ را دارد، اما پرداخت مبلغ معمولاً در زمان انجام معامله صورت می‌گیرد. | خریدار باید مبلغ معینی از مبلغ کل را به فروشنده پرداخت کند. |
| رسمیت حقوقی | کمتر از مبایعه‌نامه، اما معمولاً به عنوان یک توافق قانونی مورد پذیرش قرار می‌گیرد. | دارای رسمیت حقوقی بیشتر است و معمولاً در سامانه‌های ثبت اسناد قانونی ثبت می‌شود. |
| ضمانت‌ها | ضمانت‌ها معمولاً کمتر از مبایعه‌نامه است. | در مبایعه‌نامه معمولاً شرایط و ضمانت‌ها بیشتری در نظر گرفته می‌شود. |
| رفع اشکالات | در صورت عدم انجام معامله، خریدار معمولاً به راحتی قابلیت رفع اشکالات را ندارد. | در صورت عدم انجام معامله، مبایعه‌نامه امکانات بیشتری برای رفع اشکالات فراهم می‌کند. |
| آینده‌نگری | معامله در آینده انجام می‌شود و تعهدات طرفین برای این زمان مشخص می‌شود. | معامله در زمان تنظیم مبایعه‌نامه یا در زمان معینی که در مبایعه‌نامه ذکر شده، انجام می‌شود. |
⁉️ مبایعه نامه بهتر است یا قولنامه؟
به طور قاطع، مبایعه‌نامه نسبت به قولنامه جایگاه و اعتبار بیشتری دارد. زیرا مبایعه‌نامه به عنوان یک سند رسمی و قانونی شناخته می‌شود که توافقات و تعهدات دقیقی را بین طرفین معامله مشخص می‌کند، همچنین انتقال مالکیت را نیز شامل می‌شود. این اعتبار بالاتر مبایعه‌نامه را به یک ابزار قانونی مطمئن و قابل اعتماد برای انجام معاملات خرید و فروش ملک یا مال منعکس می‌کند. در مقابل، قولنامه به عنوان یک وعده یا تعهد برای انجام معامله در آینده استفاده می‌شود و از لحاظ حقوقی و رسمیت کمتری نسبت به مبایعه‌نامه برخوردار است.
📚 جمع بندی
تفاوت مبایعه و قولنامه ممکن است در نام‌گذاری آنها ظاهر شود، اصلی‌ترین تفاوت در نوع تعهدات و انتقال مالکیت معامله است. در قولنامه، تعهدات طرفین برای انجام معامله در آینده مشخص می‌شود و انتقال مالکیت ندارد، در حالی که مبایعه‌نامه یک قرارداد واقعی است که انتقال مالکیت از خریدار به فروشنده را نیز شامل می‌شود. از این رو، تهیه و تنظیم مبایعه‌نامه بهترین راه برای اطمینان از انجام معامله و حفظ حقوق طرفین است، در حالی که قولنامه بیشتر به عنوان یک وعده یا تعهد مستقبلی استفاده می‌شود.
