محله سرخاب قاپیسی کجاست | تاریخچه | مکان های دیدنی | عکس
فهرست عناوین
اگر به دنبال تجربه‌ای فراموش‌نشدنی در بازدید از شهر تبریز هستید، یکی از محله‌های باستانی این شهر مخصوصا محله سرخاب قاپیسی را انتخاب کنید و به گشت و گذار پیاده در آن بپردازید. در طول این سفر کوتاه، شما شاهد زیبایی‌های فراوانی خواهید بود؛ از خانه‌های باستانی و مساجد قدیمی گرفته تا بافت سنتی و آداب و رسوم دیرینه مردمان این ناحیه دیدن کنید. یکی از محله‌هایی که به شدت پیشنهاد می‌شود، محله سرخاب قاپیسی است. در طی پیاده‌روی خود در این محله، شما با تعداد زیادی از خانه‌های تاریخی آشنا خواهید شد که نمایانگر زیبایی معماری سنتی این منطقه هستند. مساجد باستانی نیز جزء جاذبه‌های این محله محسوب می‌شوند و با تاریخچه‌های طولانی‌تر خود، شما را به دوران‌های گذشته راهنمایی خواهند کرد. پلاک‌ها و نقوش هنری روی دیوارها، از دیگر آثار هنری متعددی هستند که در این محله خواهید دید. مردمان مهربان و خون گرم نیز زیبایی این سفر را دو چندان می‌کنند. بنابراین، با انتخاب محله سرخاب قاپیسی، شما به تجربه‌ای فراتر از یک سفر گردشگری خواهید پرداخت و عمیقاً با فرهنگ و تاریخ این ناحیه آشنا خواهید شد.
محله سرخاب قاپیسی کجاست؟
محله سرخاب در شهر تبریز محله شمس تبریزی_گرو قرار دارد.
آدرس: استان آذربایجان شرقی، تبریز، ثقه الاسلام جنوبی، بهروزیه، باسچی
معنای سرخاب قاپیسی
نام “سرخاب قاپیسی” به واقعیتی تاریخی و مرتبط با بازسازی تبریز در دوره قاجار برمی‌گردد. پس از بازسازی تبریز توسط نجف قلیخان دنبلی، یکی از دروازه‌های شهری که هشت دروازه بازسازی شده بودند، در این محله احداث شد. این دروازه به دلیل واقع شدن در کنار کوه عون بن علی، که یک کوه رسوبی با خاک رس است و در زمان بارندگی آب جاری شده به رنگ قرمز می‌شود، به نام “سرخاب” معروف شد. در ترکی، کلمه “قاپیسی” به معنای دروازه است. بنابراین، نام “سرخاب قاپیسی” به معنای “دروازه قرمز” یا “دروازه کنار کوه عون بن علی” است. این نام نشان‌دهنده موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های طبیعی محله است و تاریخچه‌ی خاصی که به آن اضافه شده است، این محله را به یک نقطه جذاب و معنی‌دار در شهر تبریز تبدیل کرده است.
جاهای دیدنی اطراف محله سرخاب قاپیسی
در بازدید از محله سرخاب قاپیسی در تبریز، شما می‌توانید به دنبال برخی از جاذبه‌ها و نمادهای تاریخی و فرهنگی این منطقه بگردید. این محله دارای خصوصیات منحصر به فردی است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دروازه سرخاب (مشاهده روی نقشه)
- خانه سرخی (مشاهده روی نقشه)
- خانه شربت‌اوغلی (مشاهده روی نقشه)
- خانه‌های آجری
- نمای هنری و دیوارهای زیبا
- آثار معماری قدیمی
- خانه بلورچیان
دروازه سرخاب
دروازه سرخاب، پس از زلزله 1193 قمری، توسط نجفقلی خان دنبلی احداث شده است. این دروازه، همچون سایر دروازه‌های شهر، شامل یک بازارچه، حمام و کاروانسرا بوده و به عنوان بخشی از مجموعه درب سرخاب با عناصر معماری خاص خود شناخته می‌شود. بازارچه دروازه سرخاب، با نقشه دارالسلطنه، به شکلی مشابه بازارچه‌های محلات دیگر دربدار تبریز طراحی شده است. طراحی این دروازه و سایر دروازه‌های هشتگانه تبریز از یک الگوی ثابت پیروی می‌کند. پایه‌های سنگی این دروازه دو قطعه سنگ دارند که تصاویر شیری با زنجیر به پای سروی آویزان شده‌اند. دروازه‌ها دارای دو مناره کاشی‌کاری به رنگ فیروزه‌ای می‌باشند.
مشخصات دروازه سرخاب:
- سال احداث دروازه : پس از زلزله 1193 قمری
- توسط چه کسی ساخته شد؟ نجفقلی خان دنبلی
خانه بلورچیان
“خانه بلورچیان” یکی از نمونه‌های زیبا و با ارزش معماری قاجاری در محله سرخاب قاپیسی تبریز است. این خانه که به عنوان یک اثر ملی ثبت شده است، با استفاده از ملات آجر به چنان ظرافتی کار شده که هر کسی که آن را مشاهده می‌کند، به سرعت به شگفت‌انگیزی و زیبایی آن مبتلا می‌شود. با وجود اینکه خانه بلورچیان به عنوان یک اثر ملی شناخته شده است، مالک آن همچنان یک شخص خصوصی است، دسترسی به داخل برای بازدیدکنندگان چندان آسان نیست. این ویژگی از آن جاست که این خانه به عنوان یک ملک خصوصی نگهداری می‌شود.
یکی از ویژگی‌های بارز این خانه، کمال بودن مجموعه و رعایت تقارن در نما است. تزئینات آجری که در سردر و سرستون‌های نمای جنوبی به کار رفته، کاربرد حوضخانه زیبا، پنجره‌های ارسی و دیگر تزئینات چوبی و آیینه کاری‌های سقف این خانه از دیگر جلب‌کننده‌های خاص آن هستند.
آدرس: تبریز، ارتش جنوبی کوچه شهید تخمه چیان (صدر سابق)
خانه سرخی
خانه سرخی نیز یکی از آثار ثبت ملی در محله سرخاب قاپیسی تبریز است و متعلق به “میرزا مهدی فراشباشی” داماد مظفرالدین شاه بوده است. این خانه دو طبقه بوده و از جمله ویژگی‌های بارز آن می‌توان به گچ‌بری‌های متنوع در داخل و خارج بنا، تزئینات چوبی و آیینه کاری‌های سقف اشاره کرد. بیشتر خانه‌های تاریخی تبریز دارای زیرزمینی با حوضخانه‌های زیبا هستند که به عنوان تابستان نشین مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ویژگی در “خانه سرخی” نیز حضور دارد و از اهمیت زیادی در معماری این خانه بهره‌مند است.
- آدرس: تبریز،درب سرخاب،خیابان شهید بهروزیه، نبش کوچه بافته چی
- نکته:
لطفاً توجه داشته باشید که برخی از خانه‌ها ممکن است متعلق به افراد خصوصی باشند و امکان بازدید عمومی از آنها وجود نداشته باشد. در هنگام بازدید، از احترام به حریم خصوصی دیگران پیشه گرفته و هرگونه محدودیت یا نشانه را رعایت کنید.
خانه شربت اوغلی، اثری تاریخی در محله سرخاب قاپیسی
در زمینی به وسعت ۱۶۰۰ متر مربع، در خیابان ثقةالاسلام و در نزدیکی کوی سرخاب، معبری که به درب سرخاب شهرت دارد، خانه شربت‌اوغلی واقع شده و به عنوان یکی از جاذبه‌های دیدنی تبریز محسوب می‌شود. این ساختمان، که اکنون به عنوان مقر شعبه بنیاد ایران‌شناسی در آذربایجان شرقی خدمت می‌کند، در اواخر دوره قاجاریه ساخته شده و در اوایل دوره پهلوی، بخشی دو طبقه در ضلع غربی حیاط بیرونی آن افزوده شد. به طور کلی، این خانه شامل دو طبقه مسکونی و یک زیرزمین در دو بخش بیرونی و اندرونی می‌باشد.
وسعت خانه شربت اوغلی: 1600 متر مربع
مشاهیر محله سرخاب قاپیسی تبریز
- میرزا عبدالرحیم طالبوف
- محمدتقی پسیان
